اینجا این معامله غرری است چطور شد که در سایر موارد اگر معامله غرری بود فتوا به بطلان می دادید اما اینجا فتوا به بطلان نمی دهید؟ عناصر اصلی معامله سه رکن است: یکی عقد است، یکی عاقد است، یکی معقود علیه.

سه فصل را کتاب بیع به عهده دارد یکی اینکه عقد چیست شرایط صحت عقد چیست باید انشا باشد موالات باشد ترتیب بین ایجاب و قبول باشد و مانند آن.

عاقد کیست؟ باید بالغ باشد عاقل باشد قاصد باشد اگر مجنون بود سفیه بود قصد نداشت قصد انشا نداشت انشا بلد نبود این معامله باطل است برای اینکه عاقد شرایط را فاقد است.

اگر مالک نبود معامله صحیح است و لکن فضولی است محتاج به اذن مالک است.

فصل سوم درباره معقود علیه است شرایط عوضین چیست، باید اعیان نجسه نباشد منفعت محلله عقلایی داشته باشد و مانند آن.

اگر کسی اقدام کرد به خرید و فروش در حالی که یکی از این ارکان ثلاثه شرایط خودشان را نداشتند خب این معامله می شود باطل یا به خاطر غرر باطل است یا به خاطر جهات دیگر.

اگر به احد العوضین برگردد منشأ بطلان غرر است یعنی کسی که قیمت را نداند نمی داند که دارد چقدر می خرد و کسی که وزن مبیع را نداند نمی داند که اینکه دارد می خرد چند کیلوست همه موارد غرری است و معامله باطل است اگر غرری بود و معامله باطل بود جا برای خیار و بحث از لزوم و جواز نیست در مقام ما هم بشرح ایضاً [همچنین] اگر کسی نمی داند که این کالا صحیح است یا فاسد خب همین طور دارد می خرد این میوه نمی داند درونش فاسد است یا صحیح همین طور دارد می خرد با جهل به صحت و عیب این معامله می شود غرری اگر درون این میوه فاسد بود خب باید برود در سطل و این معامله می شود غرری شرط سلامت هم نکرده.

ص: 3